Posts Tagged: "Eixample"

Plaça de Tetuan is een grote rotonde aan de Gran Via en Passeig de Sant Joan. Een heftige rotonde, omdat je namelijk ook linksom kan en er de meeste ongelukken per jaar in Barcelona voorkomen. De rotonde is prachtig aangelegd met palmen, grasvelden en een speeltuin, maar in het midden staat een groot monument van natuursteen met daarop een groep mensen in brons. Het monument straalt geen vreugde uit, maar heeft wel een interessante geschiedenis.

Het monument is toegewijd aan Doctor Bartomeu Robert i Yarzábal (1842-1902)geboren in Mexico met familie van vaderskant uit Sitges. Robert maakte carrière als arts en wetenschapper in Barcelona en werd op 14 maart 1899 burgemeester van de stad. Maar op 20 oktober trad hij alweer vrijwillig af. Dit had te maken met het feit dat de stad veel geld nodig had na dit te zijn verloren aan Cuba en de VS en de Spaanse regering wilde het geldpotje weer vullen door de industriesector en de middenstand een hogere belasting op te leggen. Robert was het hier niet mee eens, kwam in verzet en trad snel af.

In 1901 wordt Robert eerste president van de nationalistische Lliga Regionalista en werd hij lid van de Societat Econòmica Barcelonesa d´Amics del País, een club die tot de dag van vandaag nog steeds bestaat.

Op 10 april 1902 overleed Robert en begin 1904 werd er op Plaça de la Universitat een monument gebouwd ter ere van Robert. Maar de kranten schreven: “Het monument wordt door hem niet verdiend als een genie, niet als een held en niet als een zuivere Expressie van de Catalaanse ziel.” Lluís Domènech i Montaner was de architect van het beeldhoudwerk en Josep Llimona was de beeldhouder. Het project werd doorgezet en uiteindelijk voltooid en onthult op 13 november 1910 als symbool van het Catalaans nationalisme.

De bronzen beelden zien er erg treurig uit en depressief. Een priester, een dichter, een maaier, vrouwen die kinderen troosten en een vrouw die tegen Robert aanligt. Zelf kijkt Robert recht voor zich uit, emotieloos. Dit complete plaatje is hoe de Catalanen hun volksziel zien; een balans tussen openheid en nuchterheid, verbeeldingskracht en realiteit. En wat zeker Catalaans is, is de emotieloze blik van Robert zelf; emoties binnen houden en je zelden laten gaan.

Toen dictator Franco in 1939 aan de macht kwam moest het beeld vernietigd worden. Het beeld werd uiteindelijk toch nog zorgvuldig uit elkaar gehaald en veilig weggeborgen. Vol afschuw keken ooggetuigen mee hoe het beeld van het plein werd verwijderd. Een Catalaanse schrijver, genaamd Joan Triadú, was zelf ooggetuige en schreef in zijn dagboek; “Het monument heeft men niet durven opblazen, maar ons ideaal wel.”

Toen Franco overleed in 1975 was er een student die bezig was met zijn scriptie over Josep Llimona en ging op zoek naar de resten van het monument. Vele zeiden hem dat het niet meer bestond, dat het brons een ander doel had gekregen en het niet meer te vinden was. Echter vond de student aan Carrer de Wellington de bronzen beelden en aan Carrer de Ciervo vond hij uiteindelijk de natuurstenen terug.

Hierna kwamen er steeds meer monumenten terug in de straten van Barcelona en werden vaak als het even kon weer op hun originele plaats terug gezet. Dit kon niet met het Roberts monument. Inmiddels werd er een metrolijn aangelegd onder Plaça de la Universitat en werd het technisch onmogelijk om het beeld daar terug te plaatsen. In 1979 werd de beslissing genomen om het monument te plaatsen op de rotonde, Plaça de Tetuan en op 11 mei 1985 werd het monument opnieuw gehuld door Pasqual Maragall, de toenmalige burgemeester van Barcelona.

Ook de Koning en Koningin van Spanje waren aanwezig bij de onthulling van het Catalaanse monument. Daarnaast is het ook opmerkelijk dat de rotonde erg Spaans is i.p.v. Catalaans. De naam Tetuan is namelijk een stad in Marokko en is de plek waar de Spaanse generaal Prim de oorlog van van 1859-1860 tijdens de Spaans-Marokkaanse oorlog. Maar dan wel weer met Catalaanse vrijwilligers.